Sakız Adası
Sakız Adası Yunanistan’ın beşinci büyük adası. Adada 64 köy var. Adını adada bulunan sakız ağaçlarından alıyor. Dünyaya damla sakızı buradan pazarlanıyor. Ada İzmir -Çeşmenin karşısına denk geliyor. Yunan adaları içinde ekonomik anlamda en zengin ada. Denzicilik ,balıkçılık, ve turizm gelişmiş.
Denizcilik üzerine eğitim veren üniversite bile var. Adada küçük de bir hava alanı bulunuyor.
Sakız Adasını (Chıos) son zamanlarda hep merak ediyordum .Çeşmeye tatile gitmişken adaya da geçeyim dedim. Çeşme’den Sakız Adası 45 dakika sürüyor. Sabah dokuzda Ulusoy limanından hareket ettim. Adaya götüren bir kaç firma var, ben Turyol ile gittim.
Adaya ayak basınca gümrük kuyruğuna giriyorsunuz Allahtan hızlı ilerliyor. Gümrükten çıkınca sizi ilk kordon karşılıyor. Sahil boyunca cafeler, restoranlar dizilmiş. Buralarda nefis Yunan yemekleri yiyebilir ,bira, frappe içebilirsiniz. Limandan çıkınca sağ sırada köşedeki porto cafede Türk kahvaltısı ve demleme çay bulunuyor kahvaltı yapmadıysanız burada yapabilirsiniz. Ben önce otele gidip eşyalarımı bıraktım sonra gezmeye başladım.
Sakız adasına gelince nereler gezilir ilk onları anlatayım size .Ben ilk önce çarşıyı gezdim. Küçük bir çarşısı var .Adada Osmanlılar yıllarca hüküm sürdüğü için çok sayıda Osmanlı eseri mevcut.
Mecidiye camii.
Mecidiye camii.
Kütüphane
Kale içine girince eski bir mahalle göreceksiniz. Osmanlılardan kalma evlerin yanında mezarlık ve hamam var.
Bir kaç saatte çarşı ,kale içi ve merkezi kapsayan geziyi bitirince adanın kuzeyine gittim. İlk önce Lagada ya da Langada isimli köyü gezdim. Küçük bir koyda ,sahil boyunca cafeler ve restaurantların dizildiği çok güzel bir yer. Burada sakızlı dondurma yedim nefisdi.
Lagada köyü
Köyü gezip dondurmamı yedikden sonra Neo Moni Manastırına çıktım. Ormanın içinde yaklaşık kırk dakika yolculuk yaptıkdan sonra vardım. Nea Moni Unesco Dünya Mirasları Listesinde yer almaktadır , 11.yüzyıldan kalmadır. Provateio Oros Dağındadır. Buradan manzara çok güzel denizi, adayı seyrebilirsiniz.
Manastırdan bir kaç kare aşağıda .
Buraları gezip tekrar aşağıya merkeze indim .Gece malum taverna vakti 🙂 Pragka tavernayı seçtim. Sahil şeridindeki cafelerin yanında içerisi çok güzel dekore edilmiş yemekler ve yunan müziği çok güzeldi. Zaten ben Yunan yemekleriNİ olduğu kadar müziklerini de çok severim.
İkinci günü adanın güneyini köylerini gezmeye ayırdım. İlk durak Mesta Köyü idi.Adada tarih boyunca birçok uygarlık hüküm sürmüş. Köy Ortaçağda inşa edilmiş. Bu yüzden eski doku hala köylerde mevcut evler Mesta da birbirine çok yakın yapılmış tünellerle birbirine bağlanmış. Köye büyük bir kapıdan giriş yapılıyor. İlginç ve güzel bir köydü. Adanın en büyük kilisesi de bu köyde.
Mesta sokakları
İkinci durağım ise Pirgi köyü idi. Burada da evler birbirine yakın ama üzerlerinde ki geometrik şekiller bu köye ayrı bir hava vermiş. Bu şekiller kazıma yöntemiyle yapılıyor. Bu yönteme ksista (xysta) deniyor. Bu köyde bu yöntem Cenevizliler tarafından uygulanmış. Çatalla sıvayı kazıyarak bu şekilleri yapıyorlarmış.
Hediyeliklerimi nereden alayım ya da alışverişimi nerede yapayım derseniz işte tam yeri Pirgi Köyü. Köy sokaklarında bir çok hediyelik eşya satan mağaza var. Magnet yanı sıra ,damlasakızı, sakız reçeli, sakızlı macun, sakızlı kurabiye (tavsiye ederim nefisdi) ,sakız likörü gibi birçok şey satın alabilirsiniz.Adadan zeytinyağı, zeytinyağlı sabun ,reçel de alınacaklar arasında. Reçellerimi Adada meşhur olan Türkçede bilen birbirinden nefis reçelleri bulunan Reçelci Renadan aldım. Mandalina ,fıstık, domates ve ceviz aldığım reçellerden .2,5 -3,5 euro arasında fiyatları değişiyor. Sahilyolunun hemen bir üst yolunda bulunuyor dükkan ( venezeliou caddesi) kime sorsanız gösteriyorlar zaten. Birçok sakızlı üründe burada bulunuyor.
Gezilebilecek bir diğer köy Armolia. Seramik eserler satan yerleri burada mutlaka görün. Seramikden bir çok şey yapılmış ben hepsine bayıldım.
Gelelim Sakız Adasında ne yenir ne içilir.İlk gün Yunanistana özgü bir dürüm çeşidi olan pide ye sarılmış tavuk ya da domuzdan yapılan dönere caciki ,mayonez ,hardal gibi soslar ,patates kızartması konularak hazırlanan dürümden yedim tabii yanında adaya özgü bira olan chıos beer eşliğinde. Dürümün adı Gyros. Fotoğrafı aşağıda. Bunu adanın merkezinde sahildeki cafelerden alabilirsiniz. Aella da denedim Denize karşı yemek güzeldi.
Tabi yunan adasına gelmişken deniz ürünü yemeden dönülmez. Hem çok lezzetli ,hem çok uygun fiyata yemeniz mümkün. Kalamar ,Karides ,Balık,Greeksalad ,Midye ,Yunanistana özgü peynir çeşidi olan bizdeki hellime benzeyen Mastello (aşağıdaki yuvarlak peynir) ,içi peynirli üzeri parmesanlı muska börekler,caciki ,Fava denediklerim arasında idi. Uzo da tabiki masada yerini aldı.
Ve tabii Sakız adasına gelmişken mutlaka Sakızlı dondurma tadın , çok beğeneceğinize eminim. Bizimkilerden çok daha güzel. Aşağıdaki fotoğraf Lagada da cafe de yediğim dondurumaya ait.
Frappe olmazsa olmazım ,sahilde bir çok cafe var oralarda içebilirsiniz.
Yazımın son fotoğrafı da bu sakız ağaçları olsun. Altlarının beyaz kireçli oluşu damlayan sakızları rahat toplamak için.Toprağa yapışmasın diye böyle bir uygulama yapıyorlarmış.S abah erkenden güneş görüp erimeden dökülenleri topluyorlar.
Sakız adasında çok güzel iki gün geçirdim. Beni büyüledi. Sakız ağaçlarını görmek, damla sakızlı ürünler almak ,yunan yemeklerini tatmak isterseniz mutlaka gidin derim .
Yazı ve Fotoğraflar: Hande Azap
İletişim: handeazap@gmail.com